اگر پس از یک روز پرمشغله به خانه آمدید و دیدید که گیاه زیبا و محبوبتان در حال از دست رفتن است جای نگرانی وجود ندارد، احتمالا هنوز فرصت برای بازیابی و سرحال شدن آن وجود دارد. بیایید اینطور شروع کنیم که فکر می‌کنید برای دادن جانی دوباره به گیاهتان چه کاری باید انجام دهید؟ به آن آب بدهید؟ خیر! متاسفانه بیشتر مردم فکر میکنند که با اضافه کردن آب به گیاهان پژمرده می‌توانند آن ها را سرحال و سالم کنند، اما واقعا اینطور نیست و گاهی اضافه کردن آب حتی به میزان کم سبب حادتر شدن مشکل خواهد شد. پس راه حل چیست؟ یادگیری روش های احیا کردن گیاهان آپارتمانی و نجات گیاه مورد نظرتان! با یادگیری روش های نجات گیاهان آپارتمانی آنها را براساس اصول و قواعد مجددا به چرخه زندگی‌شان باز خواهید گرداند. به این منظور ما در این مقاله به شرح ۴ روش موثر برای احیا و نجات گیاه یا گیاهان شما پرداخته‌ایم. اگر دوست دارید به روشی درست گیاه از دست رفته خود را نجات دهید، تا پایان این مطلب از فروشگاه گل و گیاه گُلسِتان همراه باشید.
مقدمه‌ای بر ۴ روش موثر نجات گیاه آپارتمانی شما
سلامت گیاهان و گلهای آپارتمانی عموما به‌خاطر افراط یا تفریط در تامین نور، مواد مغذی، آبیاری به خطر می‌افتد، البته که نمی‌توان حمله آفت‌ها را نیز نادیده گرفت. در نتیجه ساده‌ترین راه اصلاح عادت‌هایتان در طول مراقبت از گیاهان است. برای مثال اگر به گیاهان خود بیش‌ازحد آب می‌دهید. ساده‌ترین روش برای نجات گیاه تان اصلاح عادت آبیاری است. اصلاح عادت‌های مراقبت از گیاه آپارتمانی تان روشی عالی و اغلب کارآمد است، اما تشخیص اینکه که گیاه شما به خاطر کدام مورد از مواردی که گفتیم دچار مشکل شده است از همه مهم‌تر است، چراکه اگر درست تشخیص داده نشود، اقدامات شما سیکل معکوس داشته و به‌جای بهبود و نجات گیاه تان آن را به سمت مرگ می‌کشاند. به همین منظور ما در ۴ روش احیا کردن گیاهان آپارتمانی که هر کدام بر اساس یکی از چهار موردی که سلامت گیاهان را به خطر می‌اندازد است، روش تشخیص را نیز برای شما شرح داده‌ایم.
اقداماتی که قبل از هر کاری باید انجام دهید
- به ریشهها توجه کنید: در درجه اول باید به ریشه ها توجه کنید. ریشه گیاه باید زنده باشد تا شانسی برای ادامه حیاتش داشته باشد. اگر ریشه سفیدرنگ بود و هنوز نشانی از رنگ سبز در آن دیده می‌شد، یعنی جای امیدواری هست.
- برگ‌های مرده را جدا کنید: بعد از ریشهها باید سراغ برگ‌ها بروید و برگ‌های مرده را جدا کنید. اگر ریشه آسیب زیادی دیده است، توصیه می‌کنیم کمی هم از شاخ و برگ گیاه کم کنید. این کار باعث می‌شود که ریشه بخش‌های کمتری از گیاه را تغذیه کرده و درنتیجه سریع‌‌تر و بهتر احیا شود.
- ساقه‌های مرده را جدا کنید: اقدام آخری که باید انجام دهید این است که بخش‌های مرده ساقه را تا جایی که به ساقه‌های سبز برسید ببرید. نگران نباشید، به‌زودی ساقه‌های جدید و سالم از محل برش رشد خواهند کرد.
اکنون گیاه شما آماده است تا دوباره سلامت شود. حال در ادامه به روش های احیا گیاه خواهیم پرداخت.
۴ روش موثر برای احیا کردن و نجات گیاهان آپارتمانی
روش اول؛ نجات گیاهی که به‌خاطر آبیاری آسیب دیده است
اگر گیاه شما از آبیاری شدن بیش‌ازحد یا آبیاری کم آسیب دیده حتما یادتان باشد از اضافه کردن کود یا غذای مخصوص گیاهان به آن تا زمانی که کاملا سالم نشده خودداری کنید. از آنجا که در این شرایط ریشهها بسیار حساسند و برای درمان به زمان کافی احتیاج دارند این گیاهان را از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید و تا زمان بهبود ریشهها، فقط مقدار بسیار کمی آب به آنها بدهید. گیاه شما زمانی سالم شده که برگ‌ها دوباره مثل سابق سبزرنگ شده باشند و خاک رطوبت متعادلی داشته باشد.
مطلب پیشنهادی: نکاتی که باید درباره آبیاری گیاه آپارتمانی خود بدانید
نشانه‌ها و راه نجات گیاه آپارتمانی که بر اثر آبیاری آسیب دیده است
آب دادن بیش از حد
- نشانه‌ها: قهوه‌ای و پلاسیده شدن برگ ها، خاک خیس و بیش از حد مرطوب
- راه حل: گیاه را دور از نور مستقیم خورشید نگه داری کنید و آب خیلی کمی به آن بدهید. اگر می توانید خاک آن را هم عوض کنید.
کم آبی
- نشانه‌ها: خشک و قهوه‌ای شدن یا پژمرده شدن برگ‌ها، خاک خشک و سفت
- راه حل: به اندازه کافی به گیاه خود آب بدهید. آن را در هوای مرطوب تری قرار دهید و از نور مستقیم خورشید دور نگه دارید.
روش دوم؛ نجات گیاهی که به‌خاطر شرایط نوری آسیب دیده است
هر گیاهی رفتار و میزان مقاومت متفاوتی در برابر نور خورشید دارد. بعضی گیاهان نیازمند حضور در نور مستقیم خورشید هستند در حالی که گیاهان دیگر نمی‌توانند این حجم از نور مستقیم را تحمل کنند و آسیب می‌بینند. گاهی تغییرات ناگهانی در محیط گیاه، مثل انتقال آن به اتاق دیگر، می تواند گیاه شما را شوک زده کند. برای جلوگیری از این موضوع، باید میزان نور مورد نیاز گیاه خود را بدانید و با توجه به آن مکان مناسبی در منزل برایش پیدا کنید.
نشانه‌ها و راه احیا کردن گیاهی که بر اثر آبیاری آسیب دیده است
نور زیاد خورشید
- نشانه‌ها: سفید یا تیره شدن بخش‌هایی از گیاه، خشک شدن برگ‌ها
- راه حل: گیاه را به مکان کم نور تر و مرطوب تری ببرید. به اندازه کافی به آن بدهید و برگ هایش را مرتبا هرس کنید.
نور کم خورشید
- نشانه‌ها: کوچک و رنگ پریده شدن برگ ها، ضعیف شدن ساقه و کند شدن رشد گیاه.
- راه حل: گیاه را به مکان پرنورتری ببرید و گرد و غبار روی برگ‌ها را مرتبا تمیز کنید. شیشه پنجره را تمیز کنید و برای انعکاس بیشتر نور، به خاک آن ماسه‌های رنگی اضافه کنید.
روش سوم؛ نجات گیاهی که به‌خاطر آفت‌ها آسیب دیده است
گیاهان مکان بسیار مناسبی برای حمله آفت ها، موجودات ریز و حشرات موذی هستند. البته خیلی جای نگرانی نیست. چون خوشبختانه به راحتی میتوان بسیاری از آن ها را از بین برد. مثلا میتوانید در اطراف گیاه خود، گیاهان مخصوصی که حشرات را دور میکنند قرار دهید. احتمالا برایتان سوال پیش آمده که نشانه های حضور این حشرات در گیاه شما چیست؟ علایم مختلفی وجود دارد. مثل برگ های تغییرشکل داده شده و یا بی رنگ شده که نشان می دهند موجودات موذی در حال جویدن برگ و مکیدن شیره گیاه هستند. همچنین رشد غیر طبیعی بخش هایی از گیاه هم حاصل پنهان شدن این آفات و یا تخم حشرات در داخل گیاه شماست.
مطلب مرتبط: همه چیز درباره انواع آفت گیاهان از تشخیص تا درمان
نشانه‌ها و راه نجات گیاهی که به‌خاطر هجوم آفات آسیب دیده است
- نشانه‌ها: تغییر حالت و رنگ برگ‌ها، وجود حفره و سوراخ بر سطح برگ، تا شدن و یا لوله شدن برگ‌ها، سفید شدن برگ و رشد غیرطبیعی برگ‌ها
- راه حل: اکثر حشرات و موجودات موذی با اسپری کردن یک محلول رقیق آب و صابون از بین می‌روند.
روش چهارم؛ نجات گیاهی که به‌خاطر کمبود مواد مغذی آسیب دیده است
گیاهان دائما در حال برداشت مواد مغذی و مورد نیاز خود از خاک هستند، درنتیجه پس از مدتی خاک آنها از مواد ضروری خالی شده و اگر این کمبود را با اضافه کردن خاک یا کود غنی از مواد مغذی جایگزین نکنید، رشد گیاه دچار مشکل شده و گیاه بیمار می‌شود. اگر از مناسب بودن میزان آب، نور، و عدم حضور آفات مطمئن شده‌اید و هنوز مشکل گیاهتان حل نشده است به احتمال زیاد مشکل از کمبود مواد مغذی است. این مشکل هنگامی رخ می‌دهد که شما به خاک گیاه خود، کود یا محلول تغذیه‌کننده اضافه نکرده‌اید. شما میتوانید به‌راحتی غذای گیاه خود را با استفاده از مواد موجود در منزل درست کرده و نیاز آن به موادمغذی را کاملا برطرف کنید. به‌این‌منظور پیشنهاد می‌کنیم مطلب روش تهیه کود خانگی برای گل و گیاه را در وبلاگ گُلسِتان مطالعه کنید.
نشانه‌ها و راه نجات گیاهان آپارتمانی که به‌خاطر هجوم آفات آسیب دیده‌اند
- نشانه‌ها: ضعیف یا خشک شدن ساقه، تغییر رنگ یا حالت برگ ها، توقف و یا کاهش رشد گیاه
- راه حل: خاک گیاه را عوض کنید و آن را به گلدان بزرگ‌تری منتقل کنید تا ریشهها فضای کافی برای رشد داشته باشند. اگر نمی‌توانید این کار را انجام دهید، به همان خاک قبلی مقداری کود (غذای گیاه) اضافه کنید.
حرف آخر
برای نجات و احیا کردن گیاه خود درنظر داشته باشید که مدت زمان زیادی طول می کشد تا گیاهتان مثل روز اول، سالم و سرحال شود. شاید از چند هفته تا چند ماه! بنابراین طی این مدت، شما باید شرایط مناسبی برای آن ها فراهم کرده و با صبوری و آرامش از آنها مراقبت کنید. وقتی که دوباره سالم شدند، مرتبا وضعیت آب، نور و خاک آنها را چک کنید و اجازه ندهید که دوباره مشکلی برایشان پیش بیاید. گیاهان هم مثلهمه موجودات به محبت نیاز دارند. با آن ها با مهربانی رفتار کنید، در برابر تغییرات آنها حساس باشید و با عشق و علاقه به آنها رسیدگی کنید تا بتوانید همیشه آن ها را زیبا و سالم ببینید و از حضورشان لذت ببرید.
این نکته نیز ناگفته نماند که گاهی حضور یک گیاه جدید مثل دوست و همراهی برای گیاه شماست که به آن کمک می‌کند در مسیر بازیابی سلامتش تنها نباشد. در نتیجه از انجام اینکار نیز غافل نشوید. ما در تیم گلستان، گیاهان مناسب برای نگهداری در منزل و محیط های داخلی را معرفی کرده ایم. می توانید با مطالعه آن مطالب مناسب ترین گیاه برای هر نقطه از منزل خود را پیدا کنید و اگر هر سوالی در مورد روش نگهداری آن ها داشتید، از ما بپرسید.
به‌عنوان حرف آخر نیز گفتنی است که اگر راه حل‌هایی که تا اینجای مطلب به آنها اشاره کردیم امتحان کردید ولی احساس می‌کنید که دیگر راهی برای احیای گیاهتان وجود ندارد، اگرچه ناراحت کننده است، اما شاید بهتر باشدکه گیاه مرده خود را کمپوست کنید تا حداقل بتوانید با استفاده از آن به گیاهان بعدی خود کمک کنید.
در مجموع در این مطلب سعی کردیم درباره ۴ روش نجات گیاه آپارتمانی اطلاعات لازم را در اختیار شما گذاشته باشیم؛ بااین‌حال چنانچه حین خواندن مطلب سوالی در مورد این گل به ذهنتان رسیده است، اما پاسخ آن را نیافته‌اید یا نیاز به مشاوره درباره روش نگهداری گیاهان دارید، از طریق بخش نظرات زیر همین مطلب سوالات خود را با کارشناسان گُلسِتان درمیان بگذارید تا در اسرع وقت به آن پاسخ دهند. ضمن اینکه در بخش پایانی مطلب نیز به سوالات پرتکرار شما درباره روش احیا کردن گیاهان آپارتمانی پاسخ داده‌ایم که میتوانید پاسخ برخی از سوالات خود را نیز از آنها دریافت کنید.
سوالات متداول شما در مورد روش های موثر برای نجات گیاه
چرا ریشه گیاه از زیر گلدان خارج شده است؟
خوشبختانه این اتفاق جدی نیست و خطری برای گیاه به‌همراه ندارد. خروج ریشه از زیر گلدان یا آمدن آن به سطح خاک یعنی وقت آن رسیده است که گیاه را به گلدان بزرگ‌تری منتقل کنید. برای اینکار گیاه را به‌آرامی و با دقت از گلدان فعلی خود خارج کرده و ریشه‌های آن را بررسی کنید. اگر ریشه در حال شکل دادن اشکال دایره‌ای در سطح زیرین خود بود یا در زیر گلدان دیگر خاکی باقی نمانده بود، بدون درنگ آن را در گلدان بزرگ‌تر بکارید.چگونه پژمردگی برگ‌ها را برطرف کنیم؟
اگر برگ‌های گیاه شما پژمرده شده‌اند، ابتدا باید رطوبت خاک را بررسی کنید. به‌این‌منظور بند اول انگشت خود را در خاک فرو کنید؛ اگر خاک خشک بود، پس گیاه به آب نیاز دارد، اما اگر مرطوب بود، شاید ریشه‌های گیاه پوسیده و فاسد شده‌اند. این اتفاق، یک بیماری قارچی است که در اثر آبیاری بیش‌ازحد ریشه را درگیر می‌کند. نشانه‌های دیگر شامل زرد شدن برگ‌ها یا از بین رفتن ناگهانی بخشی از گیاه و ضعیف شدن جایگاه آن در خاک، این احتمالات را تقویت میکنند. دراین‌باره برای حصول اطمینان گیاه را از گلدان خارج کرده و به ریشه نگاهی بیاندازید. یادتان باشد ریشه سالم، سفید یا قهوه‌ای روشن است. پس اگر هنگام لمس کردن، اجزای مختلف ریشه از هم جدا شدند، خیس هستند و به قهوه‌ای تیره متمایل‌اند، یعنی گیاه دچار پوسیدگی ریشه شده است. برای حل مشکل بخش‌های آسیب دیده را شست‌وشو داده و از گیاه جدا کنید؛ بهتر است مقداری از برگ‌های اضافه را نیز هرس کنید تا تعادل کافی در گیاه ایجاد شود.
اگر پس از حذف بخش‌های بیمار، ریشه به قدر کافی باقی ماند، آن را در یک مخلوط ضدقارچ مثل محلول هیدروژن پروکسید ۳ درصد فرو کرده و سپس آن را مجددا داخل گلدان بکارید. برای اینکار حتما از گلدان تمیز و خاک تازه استفاده کنید. بعد از کاشت مجدد نیز گیاه را به‌خوبی آبیاری کنید، اما برای آبیاری‌های آینده، صبر کنید که سطح خاک خشک شود. اگر به‌هردلیلی از گلدان قبلی استفاده می‌کنید، حتما آن را قبل از استفاده مجدد به‌خوبی شست‌وشو دهید.
اما اگر پس از بررسی ریشه سالم بود، گیاه شما از کمبود رطوبت رنج می‌برد، برای حل این مشکل با استفاده از دستگاه مرطوب‌کننده هوا یا قرار دادن گلدان روی سینی آب و سنگریزه، رطوبت محیط را افزایش دهید. همچنین فراموش نکنید که گیاه نباید در نزدیکی دستگاه‌های گرمایشی/سرمایشی و جریان باد قرار بگیرد. ضمن اینکه قرار دادن گلدان گیاه در نزدیکی در نیز اصلا برای آن مناسب نیست.پس از آبیاری، تمام آب از زیر گلدان خارج می‌شود علت چیست؟
دو دلیل احتمالی برای این مشکل وجود دارد؛ یا ریشه بیش‌ازحد رشد کرده و فشرده شده یا خاک آبگریز شده است. برای بررسی دقیق‌تر به‌آرامی گیاه را از گلدان خارج کنید و نگاهی به آن بیاندازید. اگر ریشه کاملا فشرده شده است، وقت آن است که گیاه را در گلدان بزرگ‌تری بکارید، اما اگر هنوز مقدار زیادی از خاک باقی‌مانده و ریشه فضای کافی دارد، احتمالا خاک آبگریز شده است. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که خاک گلدان یا خاک رسی، برای مدت طولانی خشک باقی‌مانده باشد. نشانه این اتفاق، باقی ماندن آب در سطح خاک و جذب نشدن آن است. برای حل این مشکل، گلدان را در یک سطل پر از آب قرار دهید. میتوانید آن را در مخلوط ضعیفی از عصاره جلبک نیز قرار دهید. راه دیگر، آبیاری گیاه با یک مخلوط مرطوب‌کننده است؛ مخلوط مرطوب‌کننده سطح تماس آب و خاک را بهبود بخشیده و سبب جذب بهتر آب می‌شود. اغلب این مخلوط‌ها، صنعتی هستند، اما میتوانید با مخلوط کردن یک ساشه (کیسه‌های کوچک یکبار مصرف که برای بسته‌بندی سس یا پودر از آنها استفاده می‌شود) آگارآگار در ۵ لیتر آب، مخلوط خانگی خود را بسازید.چرا نوک یا لبه برگ‌های گیاهان خانگی قهوه‌ای می‌شود؟
اگر به‌تازگی به گیاه کود داده‌اید، این اتفاق می‌تواند نشانه کوددهی بیش‌از مقدار مورد نیاز گیاه باشد. البته که آب‌های رسوب‌زدایی شده نیز به‌دلیل دارا بودن مقدار زیادی از سدیم و پتاسیم می‌توانند این مشکل را ایجاد کنند.
علت دیگر، هوای خشک است. بسیاری از گیاهان آپارتمانی متعلق به مناطق بارانی هستند، پس به میزان بالایی از رطوبت هوا نیاز دارند؛ بدون رطوبت، برگ‌ها قهوه‌ای خواهند شد، حتی اگر ریشه آب را به‌خوبی به خود جذب کند. درنتیجه هر چند وقت یکبار، مقداری آب به برگ‌های گیاهان خانگی خود اسپری کنید. همچنین برای حذف غبار نیز آنها را با یک دستمال مرطوب، تمیز کنید. یادتان باشد گیاهانی که برگ‌های مویی دارند مثل بنفشه آفریقایی و بگونیا قرمز از خیس شدن برگ‌های خود فراری‌اند. پس به جای اسپری کردن آب به چنین گیاهانی، آنها را به صورت گروهی با سایر گیاهان بکارید یا گلدان را روی یک سینی حاوی آب و سنگریزه قرار دهید. همچنین میتوانید گیاه را به محلی رطوبتی مثل آشپزخانه یا حمام منتقل کنید؛ البته به‌شرطی که نور کافی در آنها وجود داشته باشد.غنچه گل دچار ریزش و پژمردگی شده است چرا؟
این مشکل، در اثر کمبود رطوبت رخ می‌دهد. برای حل آن، از میزان رطوبت مورد نیاز گیاه خود مطلع شده و رطوبت مورد نیاز آن را برایش فراهم کنید.چرا رنگ برگ های گیاه های من تغییر کرده است؟
اگر دما، نور، رطوبت، آبیاری و وضعیت زهکشی خاک مناسب است ولی هنوز گیاه ظاهری رنگ پریده دارد، احتمالا مشکل کمبود عناصر ضروری است. برای درمان سریع این مشکل، مخلوط ضعیفی از کود مایع به خاک اضافه کنید. در زمستان همین مقدار کم کافی است، اما در ماه‌های گرم باید الگوی کوددهی را متناسب با نیازهای گیاه خود انجام دهید. البته حواستان به نور هم باشد؛ چراکه گیاهانی که به‌صورت ناگهانی دراز شده‌اند و در جست‌وجوی نور هستند نیز می‌توانند رنگ‌پریدگی برگ‌ها تجربه کنند.علت ظاهر شدن نقاط سیاه یا قهوه‌ای با حاشیه زرد رنگ چیست؟
بیماری‌های قارچی و باکتریایی مختلفی می‌توانند عامل این مشکل باشند. چنین مشکلی می‌تواند بسیار دردسر ساز شود، زیرا این بیماری بین گیاهان نزدیک به هم منتشر شده و ناگهان همه آنها را درگیر می‌کند. پس به محض مشاهده چنین علائمی، گیاه بیمار را از سایر گیاهان جدا کنید و در مکان دیگری به نگهداری از آن برسید. سپس برگ‌های بیمار را جدا کرده و آنها را در سطل آشغال نه کمپوست بریزید. در ادامه با سنگ‌های سبک سطح خاک را مالچ پاشی کنید تا اسپورهای قارچی موجود در خاک، به برگ‌های سالم حمله نکنند. همچنین از مناسب بودن جریان هوا در اطراف و میان برگ‌های گیاه، اطمینان حاصل کنید. به‌این‌منظور گیاهان را با فاصله از هم قرار دهید. در نهایت نیز مواظب باشید در حین آبیاری برگ‌ها را خیس نکنید.چرا لکه‌های قهوه‌ای و سوخته مانند در سطح برگ‌ها ایجاد شده است؟
اگر این لکه‌ها در محل تابش نور بر سطح برگ ایجاد شده‌اند، پس مشکل آفتاب سوختگی است. برای حل این مشکل به‌سادگی گیاه را جابه‌جا کرده و آن را از تابش مستقیم نور خورشید دور کنید. بعد از مدتی مشکل برطرف خواهد شد. در مورد نور یادتان باشد که آفتاب در اواخر تابستان و اوایل پاییز، هنوز شدید است، پس می‌تواند بیشتر نفوذ کرده و معادلات نوری را بهم بریزد. درنتیجه دراین ایام به این موضوع توجه داشته باشید تا گیاه دچار سوختگی نشود؛ به‌ویژه اگر آن را در نزدیکی پنجره نورگیر شمالی یا غربی قرار داده‌اید.چگونه تفاوت خفتگی و مرگ گیاه را تشخیص دهیم؟
شاید تشخیص مرگ گیاه ساده به نظر برسد، اما اینطور نیست! گیاهان دچار حمله قلبی و… نمی‌شوند، پس کمی دقت نیاز است. اگر گیاه شما تمامی برگ‌های خود را از دست داده یا برگ‌های آن کاملا قهوه‌ای شده‌اند، نگران نشوید! بهترین راه برای اطمینان از مرگ گیاه، چک کردن ساقه است. درصورتی‌که ساقه سفت و محکم باشد و داخل آن نیز یک نوار سبز مشاهده شود، گیاه زنده است؛ اما اگر ساقه نرم و شل شده است، ریشه را بررسی کنید. ریشه نیز باید انعطاف‌پذیر اما محکم باشد. اگر هم ریشه و هم ساقه‌ها نرم و شل هستند، گیاه مرده است. در غیراینصورت، احتمالا به دوران خفتگی وارد شده است. درنتیجه اگر یکی از ریشه یا ساقه سالم بود، از طریق قلمه‌زنی بخش سالم گیاه را مجددا داخل یک گلدان مناسب بکارید.چگونه بفهمیم که گیاه در شرایط مناسبی نیست؟
احتمالا پس از مدتی نگهداری کردن از گیاهان، متوجه شده‌اید که آنها دقیق و قابل پیش‌بینی نیستند. درست مانند والدینی که مواظب نوزاد خود هستند باید تغییرات گیاه را بررسی کنید و به‌خوبی به آن توجه کنید. در این راه، نشانه‌هایی هستند که به شما کمک میکنند. این موارد شامل موارد زیر می‌شوند که عموما نشان می‌دهند گیاه دچار یک مشکل شده است:
– پژمردگی برگ‌ها
– خاک گیاه آب را نگه نمی‌دارد
– زرد شدن برگ‌ها
– آمدن ریشه به سطح خاک یا خارج شدن آن از حفرات زهکشی موجود در زیر گلدان
– قهوه‌ای شدن نوک یا لبه برگ‌ها
– غنچه گل قبل از باز شدن می‌افتد یا پس از باز شدن سریعا پژمرده می‌شود
– ظهور لکه‌های قهوه‌ای و سوخته مانند در سطح برگ
– ریزش برگ‌ها
– نقاط سیاه رنگ روی سطح برگ یا نقاط قهوه‌ای که با یک نوار زرد احاطه شده‌اند
– و تغییر رنگ برگ
